เรื่องโดย ดุลยปวีณ กรณฑ์แสง จาก หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ 9 กุมภาพันธ์ 2554

คาดกันว่าประชากรไทยอายุเกิน 100 ปีขณะนี้มีอยู่ราวๆ 1,400 คนหญิง 900 ชาย 500 ความลับอายุยืนของไม้ไม่ยอมใกล้ฝั่งกลุ่มนี้คืออะไร

อายุ วัณโณ สุขัง พลัง ขอให้อายุมั่นขวัญยืน อายุยืนหมื่นปี..ไม่ว่ายุคไหนๆ การมีอายุยืนยาวยังคงเป็นยอดปรารถนาของมนุษย์ แต่หากชีวิตถูกลิขิตให้มีอายุยืนยาวถึง 100 ปีจริงๆ พรข้อนี้จะวิเศษอยู่อีกไหม?...มีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่จะมีโอกาสตอบคำถามนี้

 104 ปียังแจ๋ว...ท่านผู้หญิงยสวดี อัมพรไพศาล

ภาพโดย : ธัชดล ปัญญาพานิชกุล

 ในทำเนียบท่านผู้หญิงของไทย จะมีใครที่อายุยืนยาวและสดใสแข็งแรงในวัย 104 ปีได้เท่ากับ ท่านผู้หญิงยสวดี อัมพรไพศาล ปูชนียบุคคลแวดวงการศึกษาของไทย ผู้ก่อตั้งและผู้อำนวยการโรงเรียนอัมพรไพศาลย่านติวานนท์  จวบจนถึงวันนี้ชีวิตของท่านผู้หญิงยังไม่เคยรู้จักกับคำว่า “เกษียณ”  ไม่เพียงแต่มีทักษะสมองและความจำอันดีเลิศ ทุกวันนี้ท่านผู้หญิงยังออกจากบ้านมาทำงานที่โรงเรียนเป็นประจำรวมถึงการให้โอวาทนักเรียนในตอนเช้า นั่งตรวจข้อสอบภาษาอังกฤษของคุณครูที่โรงเรียน

    วันดีคืนดีท่านผู้หญิงจะส่งเสียงตามสายทดสอบทักษะการฟังการเขียนภาษาอังกฤษของนักเรียนด้วยตัวเองว่าเด็กๆ ทำข้อสอบได้ไหม เพื่อเทสต์ว่าคุณครูออกสำเนียงสอนในห้องได้ชัดถูกต้องมากน้อยเพียงใด ปัจจุบันตำราหนังสือภาษาอังกฤษที่ใช้ในโรงเรียนยังเป็นตำราที่ท่านผู้หญิงเขียนขึ้นเอง

“ดิฉันเกิดในปีพ.ศ.2450 วันที่ 1 พฤษภาคมนี้ ดิฉันจะมีอายุครบ 104 ปีนับแล้วก็เท่ากับผ่านมา 5 รัชกาล คือเกิดตอนปลายรัชกาลที่ 5 แต่ตอนรัชกาลที่ 5 สวรรคตนั้นยังเด็กมากอายุ 3 ขวบ จำอะไรยังไม่ได้ ปัจจุบันเพื่อนรุ่นราวคราวเดียวกันน่าจะไม่มีแล้ว มีท่านผู้หญิงพูนทรัพย์ นพวงศ์ ณ อยุธยา แต่อายุอ่อนกว่าดิฉัน 3 ปี แต่ก็ถือว่าอยู่ในรุ่นไล่ๆกัน”

คำถามถึงเคล็ดลับดูแลตัวอย่างอย่างไรถึงมีอายุยืนยาว เป็นคำถามที่หลายคนมักจะถามไถ่ท่านผู้หญิง ซึ่งผู้อาวุโสเผยเคล็ดลับของการมีอายุวัฒนะว่า เหตุผลหนึ่งน่าจะมาจากการดูแลตัวเองของคนยุคก่อนๆ ซึ่งจะนิยมรับประทานแต่ผักกับน้ำพริก และผลไม้ เน้นกินปลา ไม่นิยมกินเนื้อสัตว์ ทุกวันนี้ไม่ได้ควบคุมอาหารการกินเป็นพิเศษ แต่ปกติอาหารส่วนใหญ่ที่จะรับประทานจะไม่ค่อยมีน้ำมันอยู่แล้ว

    เล่าถึงตอนนี้หลานสาวท่านผู้หญิงที่นั่งอยู่ข้างๆ เสริมว่า ทุกวันนี้ฟันของคุณย่ายังเป็นฟันแท้เกือบหมด จะไม่รับประทานแคลเซียมแบบเม็ด หรืออาหารเสริม แต่จะเน้นรับประทานแคลเซียมโดยตรงที่ได้จากอาหาร เช่น กระดูกอ่อน ปลาตัวเล็กตัวน้อย เพิ่งจะมาช่วงสมัยหลังๆที่เพิ่งหันมาดื่มนมไอโซคาลซึ่งเป็นนมสำหรับใส่สายยางให้คนป่วย โดยดื่มทุกวัน วันละถ้วยตั้งแต่ตอนอายุได้ 90 แต่ส่วนใหญ่แล้วจะเน้นรับประทานอาหารให้ครบหมู่

นอกจากเคล็ดลับในเรื่องอาหารการกินแล้ว ข้อสำคัญที่ท่านผู้หญิงย้ำ คือ ไม่เครียด กินเป็นเวลา นอนเป็นเวลา

“ทุกวันดิฉันจะตื่นตอนตี 5 และเข้านอนประมาณ 2-3 ทุ่ม หลังจากดูข่าวพระราชสำนักจบก็จะเข้านอน ปกติทุกเช้าตื่นเช้า จะถีบจักรยานออกกำลังกายสัก 40 รอบพอให้หัวเข่าได้ทำงาน ทุกวันนี้ดิฉันไม่ปวดหัวเข่าเลย แล้วก็จะมานั่งเก้าอี้นวดตัว แล้วแต่งตัวมาทำงานที่โรงเรียน สมัยก่อนจะเดินมาทำงานทุกวัน แต่เดี๋ยวนี้นั่งรถกอล์ฟมา”

นอกจากเป็นคนบุคลิกคล่องแคล่วกระฉับกระเฉง ไม่ชอบอยู่เฉย มีกิจกรรมทำได้ตลอดเวลามาตั้งแต่ยังสาวๆ ทุกเช้าท่านผู้หญิงจะบริหารสมองด้วยการเล่นครอสเวิร์ดในหนังสือพิมพ์นอกจากนี้ยังทำบัญชีโรงเรียนเองโดยใช้ลูกคิด จะไม่ใช้เครื่องคิดเลขเลยเพราะถือว่าไม่ได้ใช้สมองแต่ถ้าตัวเลขไม่เยอะก็จะใช้สมองคิดบวกเอาเดี๋ยวนั้น

    ทุกวันจันทร์กับศุกร์ ท่านผู้หญิงจะมีนัดสังสรรค์เปิดวงไพ่ตอง ขาไพ่ที่เล่นด้วยกันก็อายุ90 กว่าทั้งนั้น โดยกำหนดกติกาได้เสียครั้งละไม่เกิน 200 บาทเพื่อเป็นการฝึกสมองนอกจากนี้ยังมีความสุขกับงานอดิเรกการปลูกป่าหลายร้อยไร่ ที่อ.ภูเรือ จ.เลย

ส่วนคำถามที่ว่า ท่านผู้หญิงมองการมีอายุยืนยาวอย่างไร และแท้จริงแล้วยอดปรารถนาของมนุษย์ที่อยากมีอายุยืนยาวนั้นเป็นพรอันประเสริฐจริงๆไหม ท่านผู้หญิงบอกว่าสำหรับตนเองแล้วการมีอายุยืนยาวถึงวันนี้ต้องถือว่าเป็นบุญ หากอายุยืนแล้วมีสุขภาพดีนั่นคือสิ่งที่ดี แต่หากสุขภาพไม่ดี ช่วยตัวเองไม่ได้ ต้องให้คนมาคอยดูแล ต่อให้อายุยืนยาวก็ไม่มีประโยชน์

“อย่างดิฉันถือว่าเป็นบุญ เพราะอยู่อย่างไม่เดือดร้อน ไม่เคยตั้งเป้าหมายว่าจะต้องอายุเท่าไหร่ และไม่เคยคิดว่าจะมีอายุถึง 100 ปี ในวันที่อายุ 100 ปีก็รู้สึกแปลกใจเหมือนกัน แต่เราก็สบายดี ไม่ได้ทุกข์อะไร มีความสุข มีลูกหลาน มีลูกศิษย์ลูกหาเยอะ ถึงไม่เคยรู้สึกเหงาหรือว้าเหว่อะไร ที่สำคัญคือมีงานให้ทำตลอดเวลา ก็เลยไม่เคยรู้สึก